O pewnosci

"O pewnosci" to ostatni tekst napisany przez Ludwiga Wittgensteina (1889-1951), wybitnego austriackiego filozofa analitycznego, ktory zaslynal dwoma dzielami: wczesnym "Tractatus logico-philosophicus" (1921) i poznymi "Dociekaniami filozoficznymi" (wyd. posmiertne 1953). Wittgenstein spisywal mysli skladajace sie na niniejszy zbior od 1949 roku do swoich ostatnich dni, cierpiac na raka prostaty, zywiac sie wylacznie chlebem z serem i uwazajac, ze ludzie i tak zyja za dlugo. Pozny Wittgenstein chcial byc terapeuta: filozofia ma leczyc umysl z opetania przez jezyk. Znaczenie slowa jest sposobem jego uzycia, brzmi teza Wittgensteina, ktory spoglada na epistemologie jako na zespol ludzkich praktyk, "gier jezykowych". Rowniez watpienie jest taka praktyka w ramach z gory uznanych pewnikow. Bywa, ze narusza reguly gry jezykowej, w ktorej wystepuje, i o tyle jest bezzasadne. Wbrew klasycznemu sceptycyzmowi, ktory chcial watpic we wszystko, Wittgenstein dopuszcza tylko watpienie uzasadnione w danym (choc zmiennym) systemie pewnosci. Pewnosc "nalezy do istoty gry jezykowej", a wiec klasyczna weryfikacja prawdziwosci nie znajduje tu zastosowania. Klasyczny poszukiwacz prawdy bedzie zapewne nieusatysfakcjonowany, ale powinien zwazyc, ze otrzymuje niejaka "pozytywna" teorie dzialania jezyka i ludzkich praktyk.