Lehce Ici Aktarma Yöntemleri

Dil, kendine özgü bir sistemi olan ve bu sistem cercevesinde, olustugu günden beri sürekli olarak gelisen ve degisen canli bir varliktir. Bu gelisim ve degisimler daha cok cografi özellikler, komsu dillerin etkisi, kültürel baskalasmalar, din degisikligi vb. nedenlerle olabilmektedir. Esasen dünya üzerinde gecmisten bugüne degismemis, sabit kalmis hicbir dil bulunmamaktadir. Dilin bu devingen özelligi, özellikle tarih metinlerin bugünün okurlarina aktarilmasini, diger bir deyisle dil dönüstürmesini cok hassas bir faaliyet haline getirmektedir. Batida ceviri ve ceviri bilim literarüründe Ing. intralingual translation terimiyle ifade edilen bu faaliyet, Türkiye Türkolojisinde cogunlukla kuramsal temelleri olan bilimsel bir faaliyet olarak algilanmamaktadir; bu nedenle yapilan aktarmalar cogunlukla sezgiye dayali olarak yapilagelmistir. Bu aktarma faaliyetlerinde konunun bir uzmanlik isi olabilecegi cogunlukla düsünülmemis ve bunun sonucunda aradan gecen zaman diliminde dildeki fonetik, morfolojik ve söz dizimi farkliliklari aktarima yansitilamamistir.Bu kitap, aktarma meselesinin kuramsal altyapisinin olusturulmasina katki sunmayi amaclamaktadir. Bu yapilirken öncelikle ceviri ve ceviri bilimi literatüründeki birikimden de yararlanilmis ve bundan hareketle aktarma yöntemleri gelistirilmeye calisilmistir. Ister tarih metinlerin aktariminda oldugu gibi art zamanli ister de günümüzde özel bir alan icin yazilmis bir metni hedef okur kümesinin diline aktarmada oldugu gibi es zamanli olsun, aktarma faaliyeti bilimsel ölcütlerle gerceklestirilmelidir.